آيندة نماپوش وينيلي در دفاع از خود در مقابل اسفنج، چندسازههاي ليفي و حتّي پوشرنگ!
۱۳۸۸/۱۰/۱۸
در آينده ممكن است نماپوشهاي وينيلي گرانتر، شبيهتر به چوب و پوشرنگ خورده باشند. اين پيشبيني بر خلاف دو الگوي اساسي موجود در فروش پي.وي.سي است. اين دو نكته قيمت ارزان و رنگاميزي تودهاي، بدون استفاده از پوشرنگزني هستند. امّا تحت فشار رقابتي نماپوشهاي سيماني ليفي كه شباهت بيشتري به چوب دارند، اكسترودكنندگان نماپوشهاي وينيلي مجبور به تغيير روش فكر كردن خود شدهاند.
طرح نماپوشهاي پي.وي.سي سلوليِ (نوعي پي.وي.سي كه خواص مشابه چوب دارد) با كيفيتِ برتر و/يا پرشده با چوب ايدهاي نو نميباشد. بيش از يك دهه است كه قرار بوده چنين محصولاتي بازار را تسخير كنند. در ميانة دهة 1990 اعلاميههاي نابهنگام مبتني بر رسيدن نماپوشهاي اسفنجي به قدري رايج شده بودند كه يك گروه مطالعات تجاري گزارش كرد كه اين قضيه به سرعت در حال رشد است و حال آنكه محصولات تجاري از اين نوع در آن زمان هنوز در بازار يافت نميشدند.
تعدادي از شركتهاي محصولات ساختماني، محصولات موفّقي از نماپوشهاي وينيلي سلولي و/يا پرشده با چوب را توليد كردند كه حتي روي خانههاي آزمايشي نصب شدند، ثبت اختراع شدند و اسامي تجاري آنها نيز ثبت شد، ولي در آخر به دلايلي (كه معمولاً مشكلات يا هزينههاي توليد بودند) بدون اينكه حتي شروع به توليد تجاري محصول كنند، از ادامة كار انصراف دادند. نماپوشهاي سلولي پي.وي.سي سالها در نواحي ديگر و به ويژه در انگلستان موفق بودهاند، ولي در اينجا اينطور نبوده است. هرچند با خروج بازيكنان بزرگي چون Alcoa ، Owens Corning و Louisiana Pacific از بازار نماپوشهاي سخت پي.وي.سي، ضرورت جديدي براي نوآوري در اين زمينه بوجود آمده است.
بالاخره يك موفقيت اساسي؟
امسال اولين نماپوش پي.وي.سي سلولي به شكل تجاري در ايالات متحده ظهور يافت. اين هنوز يك خبر ملّي نيست، ولي اين قضيه توسط رقباي بزرگ كه محصولات سلولي و پرشده با چوب بسيار بيشتري دارند و منتظر چنين موقعيتي هستند، مورد توجه است.
هدف نماپوش اسفنجي و/يا پر شده با چوب اين بوده كه از نظر سختي و انبساط گرمائي پايين مستقيماً با سيمان ليفي رقابت كند. برترياي كه سيمان ليفي نسبت به نماپوشهاي وينيلي نازك معمولي دارد اين است كه ضخيم و سخت بوده و با بافت سطحياي «چوبيتر» پوشانده شده است و «خطوط سايه»ي مستقيم در زير حاشيههايش دارد. نماپوشهاي پي.وي.سي معمولي فقط داراي ضخامت 040/0 تا 050/0 اينچ هستند و ميتوانند به نازكي 038/0 اينچ نيز باشند، و اين باعث آشكار شدن ناهمواري در زيرلايهها ميشود كه آن هم موجب سست و بيدوام به نظر رسيدن آن ميگردد.
سيمان ليفي (مخلوطي از ماسه، سيمان، الياف سلولزي و آب) در دهههاي 1970 و80 ، توسط تختهاي كه صنايع جيمز هاردي در سيدني استراليا آن را توليد كرد و به نام «هارديبورد» (hardiboard) شناخته ميشد، معروف شد. اين محصول با سرعتي خيلي بيشتر از پي.وي.سي در حال رشد است. از 1999 تا 2004، سهام بازار نماپوش وينيلي از 32% به 37% رشد داشته و حال آنكه سيمان ليفي طبق آمارهاي دفتر مميزي مالياتي ايالات متحده مربوط به خانههاي فروختهشده به قيمت 250000 تا 299000 دلار، از 8% به 16% رسيده است. جالب توجه است كه در سال 2000 ميزان فروش نماپوشهاي وينيلي براي اولين بار رشد منفي داشت.
الآن چيز ديگري هم وجود دارد كه متفاوت است. تختههايي از جنس پي.وي.سي سلولي به نام trim board با جهش از صفر به تقريباً 10% سهام بازار در يك دهة اخير تبديل به يك موفقيت خيلي بزرگ شده است (جاي چوب را گرفته است). يك بررسي بازارهاي داخلي كه سال گذشته توسط Cincinnati Extrusion انجام شد، بيانگر آن بود كه فروش trim boardهاي سلولي در ايالات متحده هر 18 تا 24 ماه، دو برابر شده است. در يك بررسي در 2006، رايزني با شركت Principia Partners رشد سالانه 13% را براي تختههاي برشخورده در 2010 پيشبيني كرد.
نماپوش اسفنجي هم به نظر مثل يك بسط طبيعي از پي.وي.سي سلولي تزئيني است. سازندگان trim board در حال حاضر نيز سرمايهگذاري چشمگيري در زمينة تجهيزات اكستروژن اسفنج كردهاند و كانالهايي نيز براي توزيع محصولات ساختماني وينيليِ اسفنجشده دارند. رالف برونو ، رئيس شركت محصولات ساختماني آزك (وايكوم ( Vycom) سابق) واقع در ايالت پنسيلوانيا، بزرگترين سازندة trim boardهاي اسفنجشده، ميگويد: «شركتهاي زيادي، از جمله شركت ما، در تلاش براي بررسي و درك مسائل آن هستند.»
موضوع مهم اين است كه چگونه سرعت انبساط حرارتي بالاي پي.وي.سي را كه حدود 3/0 تا 4/0% است، براي يك تغيير دماي °F50 اداره كنيم. Trim boardهاي اسفنجشدة پي.وي.سي نيز منبسط ميشوند، ولي آنها را ميخ ميكنند و لذا انبساط، مشكل گزارش شده در اين موارد نميباشد. نماپوش وينيلي نازك معمولي هيچگاه به محكمي ميخ نميشود، بلكه به وسيلة شكافهاي گشاد ميخگير معلّق ميشود تا امكان حركت كردن را داشته باشد.
نماپوش حجيم ميشود
اگر نماپوش با اسفنجكاري ضخيمتر شود، انبساط حرارتي باعث ميشود كه روي هم افتادگي ، در هم گيركردن و تهويه به سختي صورت پذيرند. دو خط سير براي حل مشكل وجود دارد: طراحياي كه اجازة انبساط را بدهد و يا طراحي يك فرمولبندي جديد كه انبساط را كاهش دهد. هر دوي اينها هم اكنون مورد استفاده قرار گرفتهاند.
اولين خط توليد نماپوش سلولي پي.وي.سي با بهترين كيفيت در آمريكاي شمالي -كه همچنين اولين نماپوش در دنياست كه در كارخانه پوشرنگ ميخورد- فورية گذشته توسط شركت NuCedar Mills شروع به كار كرد. اين يك آغاز در چيكوپي ماساچوست بود كه 51% آن متعلق به صنايع آبياري جين ، بزرگترين توليد كنندة لولههاي پي.وي.سي در هند ميباشد. با وجود اينكه پي.وي.سي سلولي كمتر از نماپوشهاي پي.وي.سي نازك معمولي منبسط ميشود - فقط حدود 0013/0% يا 25/0 اينچ براي تختههاي 16 فوتي NuCedar- ، ولي با اين وجود clapboard كلاسيك NuCedar هم كه از اين جنس است با شكافهاي ميخگير معلق ميشود.
نماپوش به ضخامت 5/0 اينچ از غلتككاري ورق پي.وي.سي سلولي با چگالي حدود gr/cc 62/0 (ساخت صنايع آبياري جين) توليد ميشود. بالا و پايين اين محصول با يك كانال غلتككاري شده به هم گير ميكنند. بايد به پشت نماپوش trim boardهاي پي.وي.سي اسفنجكاري شده غلتككاري شود كه ظاهر اتصالات برشخورده تقويتشده را دارد، ولي اين اجازه را به نماپوش ميدهد تا منبسط شده و پشت بريدگي فشرده شود. نماپوش پي.وي.سي معمولي نوعاً با يك تكّة كناري چفتشده برش داده ميشوند تا اجازة منبسط شدن را بدهد. NuCedar همچنين غلتككاري نماپوشهاي beadboard پي.وي.سي سلولي را نيز انجام ميدهد.
نماپوشهاي پوشرنگ خورده NuCedar گران قيمت هستند – حدود 500 دلار به ازاي هر قطعة مربع شكل (100 فوتمربع)، كه به گفتة شركت فقط اندكي ارزانتر از چوب سرو قرمز غربي با دو پوشش است. اين نماپوش با فناوري ميكروغلتككاري اختصاصياي درست ميشود كه از بُرندههاي مخصوص و خط توليدي با شكافتن ، غلتككاري، قسمت كردن ، پوششدادن و بستهبندي در كنار هم استفاده ميكند. Clapboard كلاسيك هم به خاطر اينكه فقط در عرضهاي يكلايهاي موجود ميباشد، مثل نماپوش چوبي، غيرعادي است.
فناوري كاربردي چندسازه در ايالت تِنِسي ، اميدوار است كه دومين شركت در آمريكاي شمالي باشد كه نماپوش پي.وي.سي سلولي را به صورت تجاري در ميآورد و نيز اولين در زمينة اسفنج كردن نماپوش ساخته شده از چندسازه چوب/بسپار باشد. محصول ACT محتوي 50% چوب در پي.وي.سي است كه تا چگالي g/cc 7/0 تا 8/0 اسفنج شده است. گفته ميشود كه اين محصول به ردة A مقاومت در مقابل آتش دست يافته است. ACT كه داراي 7 ثبت اختراع در زمينة فرآيند و مواد خود است، مشغول توليد نمونههايي جهت بازاريابي و نصبهاي آزمايشي ميباشد. اين شركت همچنين پروفيلهاي الواري چوب/PP را 50/50 اسفنج ميكند.
ACT يك كارخانه 550000 فوتمربعي بوده را خريده و در آنجا دو اكسترودر دومارپيچ ناهمسوگرد American Maplan با برونداد تا lb/hr 2000 را نصب كرده است. همكار بخش مديريت، جيم راك ، به هيچ وجه كارخانه عظيم را (كه شامل 3 خط توليد نماپوش و 18 سيلو است) بزرگتر از اندازة لازم براي يك عمليات شروع نميداند – چه بسا معتقد است كه اين كارخانه فضاي زيادي را اشغال كرده و برق زيادي نيز مصرف ميكند، تا بتواند توليد را به سرعت افزايش دهد.
نماپوش اسفنجشدة ACT 16/7 اينچ ضخامت دارد و اين در مقابل 16/5 اينچ براي سيمان ليفي نوعي است. تختههاي چندسازهي چوب/بسپاري ACT كمتر از نماپوشهاي پي.وي.سي معمولي منبسط ميشوند و لذا نيازي به شكافهاي ميخ ندارد، بلكه ميتوان آنها را با ميخ و برشهايي كه با ضربه در هم جا ميخورند (butt-trim) محكم كرد. تختههاي ACT مثل NuCedar به صورت تختههاي تكي با جاهايي براي در هم گير كردن كه روي آنها غلتككاري شده نيز هستند.
ACT تنها نماپوش پي.وي.سي اسفنجشده با انبساط كم نيست. Cultex هم يك محصول مشابه ديگريست كه بيش از 30 سال است كه از طريق فرآيند Celuka توسط شركت Celuform در انگلستان درست ميشود. اين ماده در يك گسترة دمايي °F30 فقط 1/0% انبساط نشان ميدهد، بنابراين ميتوان آن را ميخ يا پيچ كرد، هرچند كه هنوز آن را با اتصالات قابل انبساط نصب ميكنند. نماپوش Celutex داراي ضخامت 8/3 اينچي است و با مغزياي كه بصورت گرماگير اسفنج ميشود (با چگالي g/cc 5/0) و يك لايه سرپوش جامد پي.وي.سي همراني (coextruded) ميشود. جديدترين چيزي كه افزوده شده يك روش پرداخت سطح با بافت چوبي است كه به صورت مقدماتي روي منازل سيّار و يا به عنوان تزيينات روي ساختمانهاي آپارتماني استفاده ميشود. نماپوش سلولي مشابهي هم وجود دارد كه توسط دو تا از شركتهاي وابسته به Celuform در انگلستان ساخته ميشود.
شركت Mitten در پاريس اونتاريو كه يك شركت نماپوشي كوچك با تخصصهاي R&D و خدمات ويژه است، نماپوشهاي پي.وي.سي پشت اسفنجي و ديگر انواع آن را در طولهاي غير عادي توليد ميكند (تا 40 فوت براي سفارشات ويژه). اين شركت در حال توسعة يك نماپوش چندسازهي اسفنجشده با الياف كتان و پركنندة معدني (چگالي g/cc 5/0 تا 6/0) است و منتظر امتحان كردن آن روي خانههاي آزمايشي در سال آينده ميباشد.
پوشرنگ خوب است
نماپوش وينيلي معمولي به دليل چند اشتباه سوق الجيشياي كه سازندگان نماپوش مرتكب شدند، دچار يك جنگ سخت عليه سيمان ليفي شد. آنها به نحوي حريصانه با يكديگر در رقابت بودند كه به طور مكرر هزينهها را كاهش داده و محصول را نازكتر و نازكتر كردند، بدون در نظر داشتن اين كه بسياري از مشتريان به هيچ وجه نماپوشهاي نازك و ارزان قيمت نميخواستند. توليدكنندگان نماپوشهاي پي.وي.سي همچنين در مورد رقابت از سوي سيمان ليفي – كه آن هم به خودي خود مادة بينقصي نيست- قضاوت اشتباهي كردند. سيمان ليفي شكننده، سنگين بوده و نصب مشكلي دارد – نياز به ماسكهاي گاز دارد تا در مقابل بيماري سيليكوز حفاظت كنند – ولي اين مسئله اثري روي صاحبخانهها ندارد.
شركتهاي نماپوش پي.وي.سي همچنان قضاوت نادرستي در مورد اين موضوع داشتند، كه مصرفكنندگان چقدر به نگهداري كم اهميت ميدهند. پي.وي.سي نياز به رنگ ندارد، ولي سيمان ليفي براي دور نگه داشتن رطوبت به آن نياز دارد. قرار بود كه اين موضوع يك مزيت براي پي.وي.سي باشد، تا اينكه معلوم شد كه مصرفكنندگان رنگ را دوست دارند و ميخواهند كه اين توانايي را داشته باشند تا در صورت لزوم رنگ نماپوشها را با دوباره پوشرنگ زدن، تغيير دهند.
اين درسها هيچ تأثيري روي رقباي جديد كه نماپوشهاي اسفنجشده و چندسازهي چوب/بسپاري را عرضه ميكردند نداشت. آنها با كارخانههاي بزرگ پوشرنگ شراكت نزديكي برقرار كردند تا پوششهايي كه در كارخانه روي محصول اعمال شده را با تعداد رنگهاي تقريباً نامحدود و ضمانتهاي طولاني مدت عرضه كنند. براي نمونه، ACT با PPG كار كرد و پوشرنگهاي بيروني پختشونده با نور UV اي با ضمانت 15 سال براي نماپوشهاي ACT به بازار معرفي كرد. نام PPG نيز در كنار نام ACT روي اين نماپوش چندسازهي قرار خواهد گرفت.
NuCedar با Sherwin-Williams در زمينة توليد پوشرنگهاي دو جزئي، كه پوشرنگهاي پلييورتاني با پرداختِ مات Polane در 22 رنگ استاندارد و 1400 رنگ ديگر هستند و رنگهاي تيرة منعكسكنندة نور خورشيد هم در بر ميگيرند، كار كرده است. اين پوشرنگها توسط NuCedar در كارخانه روي كار اعمال ميشوند. رئيس NuCedar : «پوشرنگ، مهمترين عامل در موفقيت زود هنگام ما به نظر ميرسد».
Sherwin-Williams همچنين يك فرصت جالب بدست آورد و سال گذشته فناوري پوشرنگ VinylSafe را، به عنوان اولين پوشرنگ خارجياي كه اجازه ميدهد رنگهاي تيره روي نماپوشهاي پي.وي.سي با زمينة روشن زده شوند، ثبت تجاري كرد. قبل از اين، زدن رنگ تيره، نماپوشهاي پي.وي.سي را آنقدر داغ ميكرد كه خم ميشدند.
شركت Inhance/Fluoro-Seal تركيبي از دو فناوري را براي رنگ كردن پروفيلهاي چندسازهي چوب/بسپاري معرفي كرده است. يكي از آنها فراوري سطح با گاز فلوئور جهت ارتقاي چسبندگي است. ديگري يك پوششدهي جديد در دماي پايين و تحت خلاء و سپس استفاده از سامانة پخت با نور UV شركت Delle Vedove آمريكا است كه از «پخت سرد (در دماهاي كم) » لامپهاي UV پالسي استفاده ميكند. گفته شده كه اين لامپها كمتر از نصف انرژياي را مصرف ميكنند كه توسط لامپهاي UV معمولي مورد استفاده براي پخت پوشرنگهاي چوب مصرف ميشود. لامپهاي UV معمولي براي PVC بيش از اندازه داغ هستند. اين سامانة پرداخت سطح فناوري پوشش Infin ناميده ميشود.
نماپوش «نازك» اصلاح ميشود
سازندگان نماپوشهاي پي.وي.سي معمولي «نازك» براي اينكه محصولاتشان بيشتر شبيه به سيمان ليفي به نظر برسد، به روشهاي آرايشي و تزئيني متوصل شدهاند، بدون اينكه فرمولبندي يا فرآيند خود را تغيير دهند. آنها رنگهاي بيشتري از لايههاي پوشش اكريليك همراني شده اضافه كردهاند و رنگدانههاي جديد منعكسكنندة گرما افزودهاند تا اجازة به كار بردن رنگهاي تيرهتر را بدهد. سازندگان همچنين پروفيلهاي پي.وي.سياي با صفحههاي داراي دندانهگذاريهاي عميقتر طراحي كردهاند كه باعث ضخيمتر به نظر رسيدن آنها ميشود، و نيز براي سختي بيشتر آنها را با اسفنج پشتگذاري كردهاند.
در اواخر دهة 1990 Crane Performance Siding واقع در ايالت اوهايو، اولين نماپوش پشتاسفنجشده با EPS را در كاري با شركت Progressive Foam Technologies توسعه داد. شركت Progressive صفحههاي Fullback EPS خود را كه به نحوي شكل داده شدهاند كه به پشت نماپوش بچسبند، ثبت اختراع كرد. ديگر توليدكنندگان نماپوش به سرعت از اين كار تقليد كردند و امروز تقريباً تمام شركتهاي بزرگ نماپوش برخي از انواع محصولات پشتاسفنجشده را عرضه ميكنند. كلية صفحات EPS و بعضي از ورقههاي چسبدار را Progressive Foam درست ميكند.
اسفنجهاي ديگر نيز استفاده ميشوند. Alcoa (كه الآن بخشي از PlyGem است) سال 2006 نماپوش وينيلي با نام Structure را معرفي كرد كه در اصل به اسفنج PPي اكسترود شده شركت Dow چسبيده بود، ولي هم اكنون براي سختي بيشتر از EPS استفاده ميكند. نماپوش Structure در 700 رنگ از نوع capstock موجود است.
Royal Building Products در Woodbridge اونتاريو (كه الآن بخشي از Georgia Gulf است)، دو سال پيش نماپوش DuraPlank خود را معرفي كرد. پشت اين محصول براي سختي، با اسفنج اكسترودشدة PE شركت Pactiv پوشيده شده است. اسفنج ورقشده جا ميافتد و چسبانده نميشود كه اين باعث ميشود هوا در پشت نماپوش جريان داشته باشد.
Structure و DuraPlank به نماپوش پي.وي.سي ظاهري بخشيدهاند كه تقليد از ظاهر نماپوش چوبي با تختههاي چوبي واقعي است. هر دو به شكل تختههايي به ضخامت 7 اينچ موجود هستند كه به خاطر انبساط، روي يك سري شكاف ميخ معلّق ميشود.(Clapboard از جنس اسفنج و پي.وي.سي NuCedar و نماپوش اسفنج و چندسازه چوب/بسپاري آمادة ارائة ACT هر دو به صورت تختههاي تكي موجوند.)
DuraPlank همچنين ضخيمترين صفحة پي.وي.سي سخت موجود در بازار است – با ضخامت 54/0 اينچ در مقابل 4/0 تا 5/0 اينچ براي اكثر نماپوشها. يك سري شيار دوتاي ميخ به آن مقاومتي در برابر باد 256 مايل بر ساعت ميدهد كه بيشترين مقدار ممكن موجود است (براي تگزاس و فلوريدا كه نواحي مستعد طوفان هستند، فقط مقاومتي 150 مايل بر ساعتي مورد نياز است).
جهتگيريهاي آينده
نماپوش پي.وي.سي سلولي - با چوب يا بدون آن- هنوز بخش كوچكي از تصوير است. اما خط توليد آن آمادة ارائة محصولات نوآورانه است. اندي مارين ، مدير كل شركت Aspen Research (يك واحد از شركت اندرسن) واقع در مينسوتا، كه مجوز مادة چوب/پي.وي.سياي فايبركس ثبت اختراع شدة خود را ميدهد، ميگويد: «همه نوع گزينة نماپوشي موجود است.» Aspen مشغول كار بر روي طرحهاي نماپوش متعددي، از جمله توپر ، تو خالي ، اسفنجشده ، پوشيدهشده ، صفحههاي دو و سه طبقه ، و نيز فرمولبنديهايي مناسب براي پوشرنگ است. 5 سال پيش خانة تاريخي اندرسن با نماپوش فايبركس كه در آن زمان در حال رشد بود، به طور مجدد پوشانده شد.
شركتهاي سنّتي نماپوش وينيلي هم در حال توسعة محصولات اسفنجي و چندسازهي چوب/بسپاري هستند. Alside، يك واحد شركت Associated Materialsدر اوهايو، مشغول توليد نماپوش چوب/پي.وي.سي است كه آن را تحت نام Revolution ثبت تجاري كرده است. اين محصول جديد اكنون در مرحلة امتحان روي خانههاي آزمايشي است و تا سال آينده تجاري خواهد شد.
شركت Kaycan در Pointe Claire كِبِك هم در حال درست كردن يك نماپوش پي.وي.سي اسفنج شده است. امتحان كردن يك محصول نماپوشي جديد ممكن است سالها به طول بيانجامد.
شركتهاي ادغام شده و مالكيتهاي جديد، تركيبات جديدي از فناوريها و انسانها را در كنار هم قرار دادهاند تا محصولات جديدي خلق كنند. ژانوية گذشته Azek فناوري پروفيلهاي سقفي از جنس چندسازه ليفي پي.وي.سي/الياف كتان را از Procell در ايالت آلاباما فراگرفت. Procell قبل از اين مالكيت جديد، مشغول توليد نماپوش اسفنجشدة الياف كتان/پي.وي.سي بود.
Alcoa Home Exteriors پيتسبورگ ، قبل از اينكه اين فناوري امسال به دست شركت PlyGem Industries در ايالت ميسوري كه داراي پروانة فناوري شركت Strandex براي اكسترود كردن پروفيلهاي حاوي 70% الياف چوب در پي.وي.سي يا HDPE ميباشد، برسد، در حال انجام تحقيقات روي نماپوشهاي چندسازهي چوب/بسپاري اسفنج شده بود. PlyGem هم اكنون به دنبال سه امكان –اسفنج، چندسازه چوب/بسپار و چندسازه چوب/بسپار اسفنجشده- و همچنين پوشرنگ است.
در سال 2002 Royal Group Technologies، Marley Mouldings (كه نام كنونياش Royal Moulding است)، واقع در ايالت ويرجينياي غربي را به دست آورد. Marley از 1970 قطعات پي.وي.سي سلولي اكسترود ميكرد. Royal همچنين فناوري تخصصي اندود كردن انتخابي پروفيلهاي اسفنجشدة تخت با لاية پوشش اكريليك را دارد كه قابل بكارگيري روي نماپوشها هم ميباشد.
شركت CertainTeed در Valley Forge پنسيلوانيا، هم نماپوشهاي اسفنجشده را در دست توليد دارد. اين شركت در حال حاضر مشغول ساخت trim boardهاي پي.وي.سي اسفنجشده در يك خط توليد تحت عنوان «Restoration Millwork» است. CertainTeed همچنين به تازگي توليد يك كفپوش چوب/پي.وي.سي اسفنجشده به نام Boardwalk را متوقف كرده است.
طرح نماپوشهاي پي.وي.سي سلوليِ (نوعي پي.وي.سي كه خواص مشابه چوب دارد) با كيفيتِ برتر و/يا پرشده با چوب ايدهاي نو نميباشد. بيش از يك دهه است كه قرار بوده چنين محصولاتي بازار را تسخير كنند. در ميانة دهة 1990 اعلاميههاي نابهنگام مبتني بر رسيدن نماپوشهاي اسفنجي به قدري رايج شده بودند كه يك گروه مطالعات تجاري گزارش كرد كه اين قضيه به سرعت در حال رشد است و حال آنكه محصولات تجاري از اين نوع در آن زمان هنوز در بازار يافت نميشدند.
تعدادي از شركتهاي محصولات ساختماني، محصولات موفّقي از نماپوشهاي وينيلي سلولي و/يا پرشده با چوب را توليد كردند كه حتي روي خانههاي آزمايشي نصب شدند، ثبت اختراع شدند و اسامي تجاري آنها نيز ثبت شد، ولي در آخر به دلايلي (كه معمولاً مشكلات يا هزينههاي توليد بودند) بدون اينكه حتي شروع به توليد تجاري محصول كنند، از ادامة كار انصراف دادند. نماپوشهاي سلولي پي.وي.سي سالها در نواحي ديگر و به ويژه در انگلستان موفق بودهاند، ولي در اينجا اينطور نبوده است. هرچند با خروج بازيكنان بزرگي چون Alcoa ، Owens Corning و Louisiana Pacific از بازار نماپوشهاي سخت پي.وي.سي، ضرورت جديدي براي نوآوري در اين زمينه بوجود آمده است.
بالاخره يك موفقيت اساسي؟
امسال اولين نماپوش پي.وي.سي سلولي به شكل تجاري در ايالات متحده ظهور يافت. اين هنوز يك خبر ملّي نيست، ولي اين قضيه توسط رقباي بزرگ كه محصولات سلولي و پرشده با چوب بسيار بيشتري دارند و منتظر چنين موقعيتي هستند، مورد توجه است.
هدف نماپوش اسفنجي و/يا پر شده با چوب اين بوده كه از نظر سختي و انبساط گرمائي پايين مستقيماً با سيمان ليفي رقابت كند. برترياي كه سيمان ليفي نسبت به نماپوشهاي وينيلي نازك معمولي دارد اين است كه ضخيم و سخت بوده و با بافت سطحياي «چوبيتر» پوشانده شده است و «خطوط سايه»ي مستقيم در زير حاشيههايش دارد. نماپوشهاي پي.وي.سي معمولي فقط داراي ضخامت 040/0 تا 050/0 اينچ هستند و ميتوانند به نازكي 038/0 اينچ نيز باشند، و اين باعث آشكار شدن ناهمواري در زيرلايهها ميشود كه آن هم موجب سست و بيدوام به نظر رسيدن آن ميگردد.
سيمان ليفي (مخلوطي از ماسه، سيمان، الياف سلولزي و آب) در دهههاي 1970 و80 ، توسط تختهاي كه صنايع جيمز هاردي در سيدني استراليا آن را توليد كرد و به نام «هارديبورد» (hardiboard) شناخته ميشد، معروف شد. اين محصول با سرعتي خيلي بيشتر از پي.وي.سي در حال رشد است. از 1999 تا 2004، سهام بازار نماپوش وينيلي از 32% به 37% رشد داشته و حال آنكه سيمان ليفي طبق آمارهاي دفتر مميزي مالياتي ايالات متحده مربوط به خانههاي فروختهشده به قيمت 250000 تا 299000 دلار، از 8% به 16% رسيده است. جالب توجه است كه در سال 2000 ميزان فروش نماپوشهاي وينيلي براي اولين بار رشد منفي داشت.
الآن چيز ديگري هم وجود دارد كه متفاوت است. تختههايي از جنس پي.وي.سي سلولي به نام trim board با جهش از صفر به تقريباً 10% سهام بازار در يك دهة اخير تبديل به يك موفقيت خيلي بزرگ شده است (جاي چوب را گرفته است). يك بررسي بازارهاي داخلي كه سال گذشته توسط Cincinnati Extrusion انجام شد، بيانگر آن بود كه فروش trim boardهاي سلولي در ايالات متحده هر 18 تا 24 ماه، دو برابر شده است. در يك بررسي در 2006، رايزني با شركت Principia Partners رشد سالانه 13% را براي تختههاي برشخورده در 2010 پيشبيني كرد.
نماپوش اسفنجي هم به نظر مثل يك بسط طبيعي از پي.وي.سي سلولي تزئيني است. سازندگان trim board در حال حاضر نيز سرمايهگذاري چشمگيري در زمينة تجهيزات اكستروژن اسفنج كردهاند و كانالهايي نيز براي توزيع محصولات ساختماني وينيليِ اسفنجشده دارند. رالف برونو ، رئيس شركت محصولات ساختماني آزك (وايكوم ( Vycom) سابق) واقع در ايالت پنسيلوانيا، بزرگترين سازندة trim boardهاي اسفنجشده، ميگويد: «شركتهاي زيادي، از جمله شركت ما، در تلاش براي بررسي و درك مسائل آن هستند.»
موضوع مهم اين است كه چگونه سرعت انبساط حرارتي بالاي پي.وي.سي را كه حدود 3/0 تا 4/0% است، براي يك تغيير دماي °F50 اداره كنيم. Trim boardهاي اسفنجشدة پي.وي.سي نيز منبسط ميشوند، ولي آنها را ميخ ميكنند و لذا انبساط، مشكل گزارش شده در اين موارد نميباشد. نماپوش وينيلي نازك معمولي هيچگاه به محكمي ميخ نميشود، بلكه به وسيلة شكافهاي گشاد ميخگير معلّق ميشود تا امكان حركت كردن را داشته باشد.
نماپوش حجيم ميشود
اگر نماپوش با اسفنجكاري ضخيمتر شود، انبساط حرارتي باعث ميشود كه روي هم افتادگي ، در هم گيركردن و تهويه به سختي صورت پذيرند. دو خط سير براي حل مشكل وجود دارد: طراحياي كه اجازة انبساط را بدهد و يا طراحي يك فرمولبندي جديد كه انبساط را كاهش دهد. هر دوي اينها هم اكنون مورد استفاده قرار گرفتهاند.
اولين خط توليد نماپوش سلولي پي.وي.سي با بهترين كيفيت در آمريكاي شمالي -كه همچنين اولين نماپوش در دنياست كه در كارخانه پوشرنگ ميخورد- فورية گذشته توسط شركت NuCedar Mills شروع به كار كرد. اين يك آغاز در چيكوپي ماساچوست بود كه 51% آن متعلق به صنايع آبياري جين ، بزرگترين توليد كنندة لولههاي پي.وي.سي در هند ميباشد. با وجود اينكه پي.وي.سي سلولي كمتر از نماپوشهاي پي.وي.سي نازك معمولي منبسط ميشود - فقط حدود 0013/0% يا 25/0 اينچ براي تختههاي 16 فوتي NuCedar- ، ولي با اين وجود clapboard كلاسيك NuCedar هم كه از اين جنس است با شكافهاي ميخگير معلق ميشود.
نماپوش به ضخامت 5/0 اينچ از غلتككاري ورق پي.وي.سي سلولي با چگالي حدود gr/cc 62/0 (ساخت صنايع آبياري جين) توليد ميشود. بالا و پايين اين محصول با يك كانال غلتككاري شده به هم گير ميكنند. بايد به پشت نماپوش trim boardهاي پي.وي.سي اسفنجكاري شده غلتككاري شود كه ظاهر اتصالات برشخورده تقويتشده را دارد، ولي اين اجازه را به نماپوش ميدهد تا منبسط شده و پشت بريدگي فشرده شود. نماپوش پي.وي.سي معمولي نوعاً با يك تكّة كناري چفتشده برش داده ميشوند تا اجازة منبسط شدن را بدهد. NuCedar همچنين غلتككاري نماپوشهاي beadboard پي.وي.سي سلولي را نيز انجام ميدهد.
نماپوشهاي پوشرنگ خورده NuCedar گران قيمت هستند – حدود 500 دلار به ازاي هر قطعة مربع شكل (100 فوتمربع)، كه به گفتة شركت فقط اندكي ارزانتر از چوب سرو قرمز غربي با دو پوشش است. اين نماپوش با فناوري ميكروغلتككاري اختصاصياي درست ميشود كه از بُرندههاي مخصوص و خط توليدي با شكافتن ، غلتككاري، قسمت كردن ، پوششدادن و بستهبندي در كنار هم استفاده ميكند. Clapboard كلاسيك هم به خاطر اينكه فقط در عرضهاي يكلايهاي موجود ميباشد، مثل نماپوش چوبي، غيرعادي است.
فناوري كاربردي چندسازه در ايالت تِنِسي ، اميدوار است كه دومين شركت در آمريكاي شمالي باشد كه نماپوش پي.وي.سي سلولي را به صورت تجاري در ميآورد و نيز اولين در زمينة اسفنج كردن نماپوش ساخته شده از چندسازه چوب/بسپار باشد. محصول ACT محتوي 50% چوب در پي.وي.سي است كه تا چگالي g/cc 7/0 تا 8/0 اسفنج شده است. گفته ميشود كه اين محصول به ردة A مقاومت در مقابل آتش دست يافته است. ACT كه داراي 7 ثبت اختراع در زمينة فرآيند و مواد خود است، مشغول توليد نمونههايي جهت بازاريابي و نصبهاي آزمايشي ميباشد. اين شركت همچنين پروفيلهاي الواري چوب/PP را 50/50 اسفنج ميكند.
ACT يك كارخانه 550000 فوتمربعي بوده را خريده و در آنجا دو اكسترودر دومارپيچ ناهمسوگرد American Maplan با برونداد تا lb/hr 2000 را نصب كرده است. همكار بخش مديريت، جيم راك ، به هيچ وجه كارخانه عظيم را (كه شامل 3 خط توليد نماپوش و 18 سيلو است) بزرگتر از اندازة لازم براي يك عمليات شروع نميداند – چه بسا معتقد است كه اين كارخانه فضاي زيادي را اشغال كرده و برق زيادي نيز مصرف ميكند، تا بتواند توليد را به سرعت افزايش دهد.
نماپوش اسفنجشدة ACT 16/7 اينچ ضخامت دارد و اين در مقابل 16/5 اينچ براي سيمان ليفي نوعي است. تختههاي چندسازهي چوب/بسپاري ACT كمتر از نماپوشهاي پي.وي.سي معمولي منبسط ميشوند و لذا نيازي به شكافهاي ميخ ندارد، بلكه ميتوان آنها را با ميخ و برشهايي كه با ضربه در هم جا ميخورند (butt-trim) محكم كرد. تختههاي ACT مثل NuCedar به صورت تختههاي تكي با جاهايي براي در هم گير كردن كه روي آنها غلتككاري شده نيز هستند.
ACT تنها نماپوش پي.وي.سي اسفنجشده با انبساط كم نيست. Cultex هم يك محصول مشابه ديگريست كه بيش از 30 سال است كه از طريق فرآيند Celuka توسط شركت Celuform در انگلستان درست ميشود. اين ماده در يك گسترة دمايي °F30 فقط 1/0% انبساط نشان ميدهد، بنابراين ميتوان آن را ميخ يا پيچ كرد، هرچند كه هنوز آن را با اتصالات قابل انبساط نصب ميكنند. نماپوش Celutex داراي ضخامت 8/3 اينچي است و با مغزياي كه بصورت گرماگير اسفنج ميشود (با چگالي g/cc 5/0) و يك لايه سرپوش جامد پي.وي.سي همراني (coextruded) ميشود. جديدترين چيزي كه افزوده شده يك روش پرداخت سطح با بافت چوبي است كه به صورت مقدماتي روي منازل سيّار و يا به عنوان تزيينات روي ساختمانهاي آپارتماني استفاده ميشود. نماپوش سلولي مشابهي هم وجود دارد كه توسط دو تا از شركتهاي وابسته به Celuform در انگلستان ساخته ميشود.
شركت Mitten در پاريس اونتاريو كه يك شركت نماپوشي كوچك با تخصصهاي R&D و خدمات ويژه است، نماپوشهاي پي.وي.سي پشت اسفنجي و ديگر انواع آن را در طولهاي غير عادي توليد ميكند (تا 40 فوت براي سفارشات ويژه). اين شركت در حال توسعة يك نماپوش چندسازهي اسفنجشده با الياف كتان و پركنندة معدني (چگالي g/cc 5/0 تا 6/0) است و منتظر امتحان كردن آن روي خانههاي آزمايشي در سال آينده ميباشد.
پوشرنگ خوب است
نماپوش وينيلي معمولي به دليل چند اشتباه سوق الجيشياي كه سازندگان نماپوش مرتكب شدند، دچار يك جنگ سخت عليه سيمان ليفي شد. آنها به نحوي حريصانه با يكديگر در رقابت بودند كه به طور مكرر هزينهها را كاهش داده و محصول را نازكتر و نازكتر كردند، بدون در نظر داشتن اين كه بسياري از مشتريان به هيچ وجه نماپوشهاي نازك و ارزان قيمت نميخواستند. توليدكنندگان نماپوشهاي پي.وي.سي همچنين در مورد رقابت از سوي سيمان ليفي – كه آن هم به خودي خود مادة بينقصي نيست- قضاوت اشتباهي كردند. سيمان ليفي شكننده، سنگين بوده و نصب مشكلي دارد – نياز به ماسكهاي گاز دارد تا در مقابل بيماري سيليكوز حفاظت كنند – ولي اين مسئله اثري روي صاحبخانهها ندارد.
شركتهاي نماپوش پي.وي.سي همچنان قضاوت نادرستي در مورد اين موضوع داشتند، كه مصرفكنندگان چقدر به نگهداري كم اهميت ميدهند. پي.وي.سي نياز به رنگ ندارد، ولي سيمان ليفي براي دور نگه داشتن رطوبت به آن نياز دارد. قرار بود كه اين موضوع يك مزيت براي پي.وي.سي باشد، تا اينكه معلوم شد كه مصرفكنندگان رنگ را دوست دارند و ميخواهند كه اين توانايي را داشته باشند تا در صورت لزوم رنگ نماپوشها را با دوباره پوشرنگ زدن، تغيير دهند.
اين درسها هيچ تأثيري روي رقباي جديد كه نماپوشهاي اسفنجشده و چندسازهي چوب/بسپاري را عرضه ميكردند نداشت. آنها با كارخانههاي بزرگ پوشرنگ شراكت نزديكي برقرار كردند تا پوششهايي كه در كارخانه روي محصول اعمال شده را با تعداد رنگهاي تقريباً نامحدود و ضمانتهاي طولاني مدت عرضه كنند. براي نمونه، ACT با PPG كار كرد و پوشرنگهاي بيروني پختشونده با نور UV اي با ضمانت 15 سال براي نماپوشهاي ACT به بازار معرفي كرد. نام PPG نيز در كنار نام ACT روي اين نماپوش چندسازهي قرار خواهد گرفت.
NuCedar با Sherwin-Williams در زمينة توليد پوشرنگهاي دو جزئي، كه پوشرنگهاي پلييورتاني با پرداختِ مات Polane در 22 رنگ استاندارد و 1400 رنگ ديگر هستند و رنگهاي تيرة منعكسكنندة نور خورشيد هم در بر ميگيرند، كار كرده است. اين پوشرنگها توسط NuCedar در كارخانه روي كار اعمال ميشوند. رئيس NuCedar : «پوشرنگ، مهمترين عامل در موفقيت زود هنگام ما به نظر ميرسد».
Sherwin-Williams همچنين يك فرصت جالب بدست آورد و سال گذشته فناوري پوشرنگ VinylSafe را، به عنوان اولين پوشرنگ خارجياي كه اجازه ميدهد رنگهاي تيره روي نماپوشهاي پي.وي.سي با زمينة روشن زده شوند، ثبت تجاري كرد. قبل از اين، زدن رنگ تيره، نماپوشهاي پي.وي.سي را آنقدر داغ ميكرد كه خم ميشدند.
شركت Inhance/Fluoro-Seal تركيبي از دو فناوري را براي رنگ كردن پروفيلهاي چندسازهي چوب/بسپاري معرفي كرده است. يكي از آنها فراوري سطح با گاز فلوئور جهت ارتقاي چسبندگي است. ديگري يك پوششدهي جديد در دماي پايين و تحت خلاء و سپس استفاده از سامانة پخت با نور UV شركت Delle Vedove آمريكا است كه از «پخت سرد (در دماهاي كم) » لامپهاي UV پالسي استفاده ميكند. گفته شده كه اين لامپها كمتر از نصف انرژياي را مصرف ميكنند كه توسط لامپهاي UV معمولي مورد استفاده براي پخت پوشرنگهاي چوب مصرف ميشود. لامپهاي UV معمولي براي PVC بيش از اندازه داغ هستند. اين سامانة پرداخت سطح فناوري پوشش Infin ناميده ميشود.
نماپوش «نازك» اصلاح ميشود
سازندگان نماپوشهاي پي.وي.سي معمولي «نازك» براي اينكه محصولاتشان بيشتر شبيه به سيمان ليفي به نظر برسد، به روشهاي آرايشي و تزئيني متوصل شدهاند، بدون اينكه فرمولبندي يا فرآيند خود را تغيير دهند. آنها رنگهاي بيشتري از لايههاي پوشش اكريليك همراني شده اضافه كردهاند و رنگدانههاي جديد منعكسكنندة گرما افزودهاند تا اجازة به كار بردن رنگهاي تيرهتر را بدهد. سازندگان همچنين پروفيلهاي پي.وي.سياي با صفحههاي داراي دندانهگذاريهاي عميقتر طراحي كردهاند كه باعث ضخيمتر به نظر رسيدن آنها ميشود، و نيز براي سختي بيشتر آنها را با اسفنج پشتگذاري كردهاند.
در اواخر دهة 1990 Crane Performance Siding واقع در ايالت اوهايو، اولين نماپوش پشتاسفنجشده با EPS را در كاري با شركت Progressive Foam Technologies توسعه داد. شركت Progressive صفحههاي Fullback EPS خود را كه به نحوي شكل داده شدهاند كه به پشت نماپوش بچسبند، ثبت اختراع كرد. ديگر توليدكنندگان نماپوش به سرعت از اين كار تقليد كردند و امروز تقريباً تمام شركتهاي بزرگ نماپوش برخي از انواع محصولات پشتاسفنجشده را عرضه ميكنند. كلية صفحات EPS و بعضي از ورقههاي چسبدار را Progressive Foam درست ميكند.
اسفنجهاي ديگر نيز استفاده ميشوند. Alcoa (كه الآن بخشي از PlyGem است) سال 2006 نماپوش وينيلي با نام Structure را معرفي كرد كه در اصل به اسفنج PPي اكسترود شده شركت Dow چسبيده بود، ولي هم اكنون براي سختي بيشتر از EPS استفاده ميكند. نماپوش Structure در 700 رنگ از نوع capstock موجود است.
Royal Building Products در Woodbridge اونتاريو (كه الآن بخشي از Georgia Gulf است)، دو سال پيش نماپوش DuraPlank خود را معرفي كرد. پشت اين محصول براي سختي، با اسفنج اكسترودشدة PE شركت Pactiv پوشيده شده است. اسفنج ورقشده جا ميافتد و چسبانده نميشود كه اين باعث ميشود هوا در پشت نماپوش جريان داشته باشد.
Structure و DuraPlank به نماپوش پي.وي.سي ظاهري بخشيدهاند كه تقليد از ظاهر نماپوش چوبي با تختههاي چوبي واقعي است. هر دو به شكل تختههايي به ضخامت 7 اينچ موجود هستند كه به خاطر انبساط، روي يك سري شكاف ميخ معلّق ميشود.(Clapboard از جنس اسفنج و پي.وي.سي NuCedar و نماپوش اسفنج و چندسازه چوب/بسپاري آمادة ارائة ACT هر دو به صورت تختههاي تكي موجوند.)
DuraPlank همچنين ضخيمترين صفحة پي.وي.سي سخت موجود در بازار است – با ضخامت 54/0 اينچ در مقابل 4/0 تا 5/0 اينچ براي اكثر نماپوشها. يك سري شيار دوتاي ميخ به آن مقاومتي در برابر باد 256 مايل بر ساعت ميدهد كه بيشترين مقدار ممكن موجود است (براي تگزاس و فلوريدا كه نواحي مستعد طوفان هستند، فقط مقاومتي 150 مايل بر ساعتي مورد نياز است).
جهتگيريهاي آينده
نماپوش پي.وي.سي سلولي - با چوب يا بدون آن- هنوز بخش كوچكي از تصوير است. اما خط توليد آن آمادة ارائة محصولات نوآورانه است. اندي مارين ، مدير كل شركت Aspen Research (يك واحد از شركت اندرسن) واقع در مينسوتا، كه مجوز مادة چوب/پي.وي.سياي فايبركس ثبت اختراع شدة خود را ميدهد، ميگويد: «همه نوع گزينة نماپوشي موجود است.» Aspen مشغول كار بر روي طرحهاي نماپوش متعددي، از جمله توپر ، تو خالي ، اسفنجشده ، پوشيدهشده ، صفحههاي دو و سه طبقه ، و نيز فرمولبنديهايي مناسب براي پوشرنگ است. 5 سال پيش خانة تاريخي اندرسن با نماپوش فايبركس كه در آن زمان در حال رشد بود، به طور مجدد پوشانده شد.
شركتهاي سنّتي نماپوش وينيلي هم در حال توسعة محصولات اسفنجي و چندسازهي چوب/بسپاري هستند. Alside، يك واحد شركت Associated Materialsدر اوهايو، مشغول توليد نماپوش چوب/پي.وي.سي است كه آن را تحت نام Revolution ثبت تجاري كرده است. اين محصول جديد اكنون در مرحلة امتحان روي خانههاي آزمايشي است و تا سال آينده تجاري خواهد شد.
شركت Kaycan در Pointe Claire كِبِك هم در حال درست كردن يك نماپوش پي.وي.سي اسفنج شده است. امتحان كردن يك محصول نماپوشي جديد ممكن است سالها به طول بيانجامد.
شركتهاي ادغام شده و مالكيتهاي جديد، تركيبات جديدي از فناوريها و انسانها را در كنار هم قرار دادهاند تا محصولات جديدي خلق كنند. ژانوية گذشته Azek فناوري پروفيلهاي سقفي از جنس چندسازه ليفي پي.وي.سي/الياف كتان را از Procell در ايالت آلاباما فراگرفت. Procell قبل از اين مالكيت جديد، مشغول توليد نماپوش اسفنجشدة الياف كتان/پي.وي.سي بود.
Alcoa Home Exteriors پيتسبورگ ، قبل از اينكه اين فناوري امسال به دست شركت PlyGem Industries در ايالت ميسوري كه داراي پروانة فناوري شركت Strandex براي اكسترود كردن پروفيلهاي حاوي 70% الياف چوب در پي.وي.سي يا HDPE ميباشد، برسد، در حال انجام تحقيقات روي نماپوشهاي چندسازهي چوب/بسپاري اسفنج شده بود. PlyGem هم اكنون به دنبال سه امكان –اسفنج، چندسازه چوب/بسپار و چندسازه چوب/بسپار اسفنجشده- و همچنين پوشرنگ است.
در سال 2002 Royal Group Technologies، Marley Mouldings (كه نام كنونياش Royal Moulding است)، واقع در ايالت ويرجينياي غربي را به دست آورد. Marley از 1970 قطعات پي.وي.سي سلولي اكسترود ميكرد. Royal همچنين فناوري تخصصي اندود كردن انتخابي پروفيلهاي اسفنجشدة تخت با لاية پوشش اكريليك را دارد كه قابل بكارگيري روي نماپوشها هم ميباشد.
شركت CertainTeed در Valley Forge پنسيلوانيا، هم نماپوشهاي اسفنجشده را در دست توليد دارد. اين شركت در حال حاضر مشغول ساخت trim boardهاي پي.وي.سي اسفنجشده در يك خط توليد تحت عنوان «Restoration Millwork» است. CertainTeed همچنين به تازگي توليد يك كفپوش چوب/پي.وي.سي اسفنجشده به نام Boardwalk را متوقف كرده است.
برگردان: مهندس پیام سمسارزاده
نوشتة يان ه. شوت ، ويراستار ارشد
نوشتة يان ه. شوت ، ويراستار ارشد
0 ارسال نظرات:
ارسال یک نظر
با نظرات خود ما را در هر چه بهتر کردن وبلاگ یاری کنید